Ολοκαύτωμα: Μια φορά κι ένα καιρό, ζούσαν στην Ξάνθη 550 Εβραίοι
Η σύσταση της “Ισραηλιτικής Κοινότητα Ξάνθης” εγκρίθηκε το 1907
550 Εβραίοι της Ξάνθης
Οι Εβραίοι της Ξάνθης μιλούσαν την διάλεκτο “Λαντίνο”
Από το 1924 λειτουργούσε στην οδό Χατζησταύρου Συναγωγή (Χάβρα), Λέσχη και Σχολείο Εβραίων
Οι περισσότεροι Εβραίοι της Ξάνθης έμεναν στο Πούρναλικ
Οι πλούσιοι Εβραίοι κατοικούσαν στην Π. Ξάνθη
Ο πλουσιότερος ήταν ο Ισαάκ Ντανιέλ (σημερινό αρχοντικό – σπίτι γέννησης του Μ. Χατζιδάκι)
Το Εβραϊκό νεκροταφείο βρίσκεται προς το χωριό Πετεινό
Μετά το 1922 ο πληθυσμός στην Ξάνθη αυξήθηκε
Ο Εβραϊκός Προσκοπικός σύλλογος λεγόταν “Μακάμπι”
Η Ξάνθη διέθετε Εβραϊκά περιοδικά, εφημερίδα και θεατρικό σύλλογο
Οι Εβραίοι της Ξάνθης ασχολούνταν με άλευρα, υφάσματα, ενδύματα, βυρσοδεψία και εμπόριο
Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος 2020
Κατά την Βουλγαρική κατοχή (1941) υποχρεώθηκαν να φορούν διακριτικό σήμα θρησκείας (Άστρο Δαβίδ)
Στις 4/3/1944 οι Βούλγαροι συνέλαβαν όλους τους Εβραίους της πόλης και τους συγκέντρωσαν σε καπναποθήκη της οδού Σαλαμίνος
Οι Βούλγαροι επιδόθηκαν σε λεηλασία των Εβραϊκών σπιτιών και καταστημάτων της Ξάνθης
Οι Εβραίοι της Ξάνθης οδηγήθηκαν προς αφανισμό σε στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα (Πολωνία)
Τον Μάρτιο του 2001 ο Δ. Ξάνθης πραγματοποίησε τιμητική εκδήλωση και τοποθέτησε αναμνηστική πλακέτα στην Καπναποθήκη συγκέντρωσης των Εβραίων στην οδό Σαλαμίνας
Με την ιστορία των Εβραίων της Ξάνθης ασχολήθηκε με εκδόσεις,έρευνα και καταγραφή το ΠΑΚΕΘΡΑ.
Δημήτρης Γκαγκαλίδης
Για την Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος 2020