Με ευλάβεια αλλά και όλα τα απαραίτητα μέτρα πραγματοποιείται ο φετινός εορτασμός του Δεκαπενταύγουστου στην Ξάνθη.
Μπορεί η φετινή θεομητορική γιορτή του Χριστιανισμού να μη θυμίζει σε τίποτα το παρελθόν με όλες τις απαγορεύσεις και τα ειδικά μέτρα που είναι σε ισχύ λόγω κορονοϊού, ωστόσο οι πιστοί συνεχίζουν να προσέρχονται στις εκκλησίες της περιοχής και να τιμούν μια από της μεγαλύτερης γιορτής της εκκλησίας.
Την τιμητική της στην περιοχή έχει – όπως κάθε χρόνο – η Παναγία Αρχαγγελιώτισσα, με τους πιστούς να προσέρχονται από νωρίς της Παρασκευής στον χώρο του μοναστηριού, φορώντας μάσκες και διατηρώντας αποστάσεις ασφαλείας, για να προσευχηθούν στην Παναγία.
Η Παναγία Αρχαγγελιώτισσα της Ξάνθης
Βορειοανατολικά της Ξάνθης, στις παρυφές του ορεινού όγκου της Ροδόπης, με θέα προς τον κάμπο, βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγίας της Αρχαγγελιώτισσας. Το μοναστήρι καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και ιδιαίτερα τον Δεκαπενταύγουστο γίνεται τόπος πανθρακικού προσκυνήματος. Χιλιάδες άνθρωποι προσέρχονται για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.
Το σημερινό κτίσμα του μοναστηριού χρονολογείται από το 1841, ωστόσο το μοναστήρι προϋπήρχε από εκατοντάδες χρόνια νωρίτερα, καταστράφηκε όμως από δύο μεγάλους σεισμούς που έπληξαν το μοναστήρι και την πόλη της Ξάνθης το 1829. Το μόνο ενδεικτικό στοιχείο από πλευράς κτισμάτων για την προ του 1821 εποχή είναι μια κρύπτη του μοναστηριού που βρίσκεται πίσω και κάτω από το ιερό βήμα, η οποία ανάγεται στα 1.000 εώς 1.100 μ.Χ.
Από παλαιούς κώδικες και εκκλησιαστικά βιβλία πληροφορούμαστε ότι το μοναστήρι υπήρχε και έφερε το ίδιο όνομα ακόμα και κατά το 1559. Κατά μια εκδοχή, το μοναστήρι πήρε το όνομά του από τη μικρή θαυματουργή εικόνα του 16ου αιώνα πού παριστάνει τη Θεοτόκο να παραστέκεται από τους αρχαγγέλους Γαβριήλ και Μιχαήλ και η οποία έχει την επιγραφή: Αρχαγγελιώτισσα. Ανεξάρτητα πάντως από την ονομασία του μοναστηριού, όπως φαίνεσαι από το πέρασμα των αιώνων, αυτό υπήρξε φάρος πνευματικής ακτινοβολίας και παρηγοριάς για όλους τους κατοίκους της περιοχής και φυτώριο από το οποίο αναδείχθηκαν και φωτισμένοι αρχιερείς κατά τα δύσκολα εκείνα χρόνια.
