Για το βιβλίο της, «Καλύτερα να σ’ έλεγαν Λισσάβω», ένα ιστορικό μυθιστόρημα που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, μιλάει στο XanthiNea.gr η Σοφία Δημοπούλου η οποία εξηγεί τί διαπραγματεύεται το έργο της καθώς και το πως προέκυψε η ιδέα για τη συγγραφή του.
Πώς προέκυψε η ιδέα για το νέο σας βιβλίο; Γιατί επιλέξατε να το τοποθετήσετε χρονικά στο 1911 και γεωγραφικά στην περιοχή της Ημαθίας;
Όλα ξεκίνησαν μέσα από το χορό, χρόνια πίσω. Διένυα μια περίοδο της ζωής μου που τα μαθήματα παραδοσιακού χορού ήταν η εκτόνωση μιας απαιτητικής καθημερινότητας. Όταν διδαχτήκαμε τους χορούς και τις μουσικές του Ρουμλουκιού, του Ρωμιότοπου της Ημαθίας γύρω από τη λίμνη των Γιαννιτσών, λίγο λίγο άρχισε να στήνεται το σκηνικό του βαλτότοπου στο μυαλό μου. Το τραγούδι «της Λισσάβως» από την περιοχή αυτή γέννησε την κεντρική ηρωίδα που μου υπαγόρευσε και τον χρόνο, αφού τότε πάνω κάτω έζησε. Επιπλέον ήθελα να ασχοληθώ με μια περίοδο της Ιστορίας, λίγο μετά τον Μακεδονικό Αγώνα, λιγάκι παραγκωνισμένη από τη λογοτεχνία. Ο τόπος, τα έθιμά του, η εποχή, όλα καλύπτονταν από ένα μυστηριακό πέπλο που ήθελα να σηκώσω και να δω τους ανθρώπους να ζουν και να εξελίσσονται μέσα σ’ εκείνο το πλαίσιο.
Ο έρωτας, αλλά και οι δεσμοί της φιλίας, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στο βιβλίο σας. Πιστεύετε ότι διατηρούν αντίστοιχη θέση και στην «κανονική» ζωή ή πλέον έχουν φθαρεί ως έννοιες και έχουν χάσει την αίγλη τους;
Και ο έρωτας και η φιλία πράγματι παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της μυθοπλασίας του βιβλίου. Δεν εξιδανικεύονται όμως, φανερώνονται και με τα τρωτά τους σημεία. Η προδοσία υπάρχει κι εδώ, όπως και στην πραγματική ζωή, το ίδιο και η δύναμη του έρωτα. Έρωτας και φιλία εξακολουθούν να είναι έννοιες συνυφασμένες απόλυτα με την ανθρώπινη ζωή και αλλοίμονο αν επιτρέψουμε να αποδυναμωθούν. Θα είμαστε δυστυχείς και μόνοι. Όχι, δεν πιστεύω πως οι πραγματική φιλία ή ο έρωτας κινδυνεύουν από τη σύγχρονη εγωκεντρική εποχή μας. Πάντα θα υπάρχει η αγνή, πραγματική εκδοχή τους. Ίσως να είμαι ρομαντική, πιστεύω όμως στην καλή πλευρά των ανθρώπων.
Σε «χαλεπούς» καιρούς η λογοτεχνία υπήρξε μέσο έκφρασης αλλά και καταφύγιο των αναγνωστών. Πιστεύετε ότι ο εγκλεισμός και οι αλλαγές που επέφερε στη ζωή μας η πανδημία έδωσαν μία νέα πνοή στο λογοτεχνικό έργο; Έστρεψαν το κόσμο περισσότερο προς την ανάγνωση;
Πιστεύω πως για άλλη μια φορά η λογοτεχνία έγινε αποκούμπι για αρκετούς μυημένους στην ομορφιά της. Θέλω να πω πως αυτοί που έτσι κι αλλιώς αγαπούσαν το διάβασμα είχαν τώρα περισσότερο χρόνο να αφοσιωθούν σ’ αυτό και να το απολαύσουν. Κατ’ αυτή την έννοια, σίγουρα οι συνθήκες επιτάχυναν λίγο την αναγνωσιμότητα. Δεν πιστεύω πάντως πως άνθρωποι που πριν δεν συνήθιζαν να διαβάζουν τακτικά το έκαναν μέσα στον εγκλεισμό. Θέλει δουλειά η φιλαναγνωσία, δεν την επιβάλλουν απλά οι συνθήκες.
Το εν λόγω συγγραφικό σας πόνημα, όπως και άλλα βιβλία σας, φέρουν έντονο το ιστορικό στοιχείο. Τρέφετε κάποια ιδιαίτερη αγάπη προς την ιστορία και της δίνετε «χώρο» στα έργα σας ή είναι άλλοι οι λόγοι πως σας οδηγούν στο να την χρησιμοποιήσετε ως ένα από τα νήματα της πλοκής στα βιβλία σας;
Η Ιστορία με ενδιαφέρει στο μέτρο που δημιουργεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο εκτυλίσσονται οι ανθρώπινες ιστορίες. Τα ιστορικά γεγονότα με απασχολούν ως μοχλός για τις πράξεις των ηρώων μου. Μέσα από τη μυθοπλασία μου, στην οποία πολλές φορές εντάσσω και ιστορικά στοιχεία, επιδιώκω να διερευνώ την επίδραση των ιστορικών γεγονότων στην εξέλιξη του μύθου. Οι άνθρωποι λειτουργούν μέσα στις κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώνουν τα γεγονότα της Ιστορίας. Η τύχη τους κρίνεται από αυτά, ακόμα και ο χαρακτήρας τους επηρεάζεται. Όλα αυτά με ενδιαφέρουν, οι μικρές ανθρώπινες ιστορίες πέρα από την επίσημη Ιστορία και πως αυτή καθορίζει πολλές φορές την πλοκή.
Μέσα από τις περιπέτειες των ηρώων σας περιγράφετε και τις περιπέτειες της Ελλάδας, τα τελευταία χρόνια. Αντλείτε έμπνευση απ’ όσα συμβαίνουν γύρω σας, στην καθημερινή σας ζωή, ή επιλέγετε να απομονώνεστε και να «ταξιδεύετε» στον χώρο και τον χρόνο που εσείς θέλετε για να δημιουργήσετε μία ιστορία;
Τα ερεθίσματα προέρχονται από το σήμερα. Το σήμερα όμως είναι συνέχεια του χτες κι αν τοποθετώ μια ιστορία στον παρελθόντα χρόνο το κάνω γιατί θέλω να αλλάξω λίγο τις συνθήκες, να διερευνήσω τη δράση των ηρώων σ’ εκείνο το χρονικό πλαίσιο ώστε να βγουν συμπεράσματα χρήσιμα για το παρόν. Δεν είμαι άνθρωπος που στρέφομαι προς το παρελθόν. Το παρόν με ενδιαφέρει, αφού ζω στο σήμερα, αυτό θέλω να κατανοήσω κι αν μπορώ να το βελτιώσω. Αν στρέφω το βλέμμα προς τα πίσω είναι για να δανειστώ εμπειρία συσσωρευμένη από αλλοτινούς ανθρώπους που τη βίωσαν.
Ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συνέντευξη. Εύχομαι ολόψυχα υγεία και δύναμη σε όλους!
Ακολουθήστε το XanthiNea.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα της Ξάνθης και όλες τις ειδήσεις.
