«Μεγάλωσα στην οδό Μικράς Ασίας στην Ξάνθη η οποία «συνορεύει» με τις οδούς Αδριανουπόλεως, Ανατολικής Θράκης, Κιουτάχειας, Σαράντα Εκκλησιών κ.λπ» λέει η Νικόλ Δαλάτση σε μία προσπάθεια να μας εξηγήσει την έμπνευση της νέας συλλογής των σαναδαλιών Alchimia vegan shoes.
«Ακόμη και μια άψυχη, υπερσύγχρονη συσκευή πλοήγησης gps θα αντιλαμβάνονταν ότι δεν πρόκειται απλά για τοπωνύμια αλλά για κάτι πολύ περισσότερο. Για τις ζωές των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να αφήσουν πατρίδες και εστίες με αγωνία, πόνο, θλίψη και ανασφάλεια αλλά και ελπίδα, πίστη και σθένος για επανεκκίνηση και νέα αρχή. Η γειτονιά μας ήταν 100% προσφυγική. Ανατολική Θράκη, παράλια Μικράς Ασίας, Πόντος και Αρμενία.
»Ακούγαμε ιστορίες για νοικοκυριά, ήθη και έθιμα, για την βαθειά θρησκευτική τους πίστη και τις ανθρώπινες σχέσεις. Οι περιγραφές ήταν τόσο λεπτομερείς που στα παιδικά μου μάτια το παρελθόν ζωντάνευε νοσταλγικά σαν κινηματογραφικό σκηνικό. Ποτέ δεν κατάλαβα πως κατάφερναν να τα αφηγούνται όλα αυτά με τόση γλαφυρότητα χωρίς ίχνος θυμού η μνησικακίας. Αντίθετα, κάθε φορά που ξεκινούσε μια αφήγηση ένα κύμα χαράς και υπερηφάνειας έλαμπε στα μάτια τους αντί για τα αναμενόμενα δάκρυα. Ίσως γιατί η ζωή στην χαμένη πατρίδα, σύμφωνα με τις αφηγήσεις, ήταν αυτό που λέμε «καλύτερα δεν γίνεται» η too good to be true.
»Οι συχνές μαζώξεις στα σπίτια ήταν καθημερινότητα. Μικρό κοριτσάκι μου άρεσε να παίζω ανεβοκατεβαίνοντας τις εσωτερικές ξύλινες σκάλες με τις όμορφες κουπαστές. Σχεδόν όλες οι προσφυγικές μονοκατοικίες ήταν στα πρότυπα των σπιτιών της χαμένης πατρίδας. Χαρακτηριστική ήταν η ξύλινη εξωτερική επένδυση στην πρόσοψη και οι ευρύχωρες ανθισμένες αυλές στο πίσω μέρος.
»Κάθε μάζωξη είχε το δικό της πρωτόκολλο όπου, εκτός από την συζήτηση, πρωτοστατούσε το εργόχειρο! Όλες οι γυναίκες έφερναν μαζί τους το βελονάκι με το νήμα (κουβαρίστρα) και το εργόχειρό τους. Ανάμεσα στην αφήγηση και στο πλέξιμο, η οικοδέσποινα άνοιγε το, γεμάτο με «θησαυρούς», μεγάλο ξύλινο σεντούκι που είχε μεταφερθεί με κόπο στον δρόμο της προσφυγιάς. Προσεκτικά και ευλαβικά, παρουσίαζε υπέροχα ασπροκέντια, περίτεχνες δαντέλες, υφαντά και κεντήματα για τα οποία είχε επιστρατευτεί μεράκι, νοικοκυροσύνη, υπομονή, πείρα και επιμονή.
»Τα έβαζε πίσω στην θέση τους, με την ίδια φροντίδα, μαζί με την «αύρα» των νοσταλγικών αναμνήσεων. Σε περίπτωση που κάποια από την παρέα ήθελε να αντιγράψει κάποιο σχέδιο, το γνωστό μίγμα χαράς και κρυφής υπερηφάνειας περίσσευε από την πλευρά της οικοδέσποινας. Με δεξιοτεχνία αλλά και «μαθηματική» ευστροφία, η «αντιγραφέας» αποτύπωνε άμεσα τα σχέδια που προσφέρονταν με περισσή γενναιοδωρία. Ήταν λες και το κοινό τους εργόχειρο τις έφερνε ακόμη πιο κοντά.
»Θαύμαζα και αγαπούσα αυτές τις απλές προκομμένες γυναίκες. Στις παραδόσεις που διατήρησαν στα προσφυγικά σπίτια τους, είναι αφιερωμένες οι νέες, καλοκαιρινές «αλχημείες», κατασκευασμένες αποκλειστικά από οικογενειακά εργόχειρα που προέκυψαν κατά την διάρκεια των προγονικών, κοινωνικών συγκεντρώσεων. Εργόχειρα που στόλιζαν την πατρική προσφυγική μονοκατοικία μας, κοσμούσαν και τα ωραία αστικά σπίτια στην όμορφη Αδριανούπολη, σε Ραιδεστό, Σαράντα Εκκλησίες, Αιβαλή, Σμύρνη, Έφεσο, Σινώπη, Σαμψούντα.
»Μεταποιώντας τα παλιά εργόχειρα, θαύμασα ξανά την περίτεχνη ομορφιά τους. Όσο τα δούλευα, τόσο περισσότερα μαθήματα ταπεινότητας έπαιρνα από αυτά τα τεχνουργήματα που ολοκληρώθηκαν χάρη στην καταπληκτική δεξιότητα που μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά. Σε τελική ανάλυση, οι ιστορίες που διηγούνται οι παραδοσιακές αυτές τεχνικές είναι βέβαια σημαντικότερες από το τελικό προϊόν που, κατά κάποιο τρόπο, «μιλάει» για την κοινότητα, τις αξίες και τις παραδόσεις της. Θέλω να πιστεύω ότι ένα μέρος από αυτές τις ιστορίες συνεχίζει να υπάρχει μέσα από τις πολυάριθμες βελονιές των alchimia vegan shoes.
Ακολουθήστε το XanthiNea.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα της Ξάνθης και όλες τις ειδήσεις.
Το XanthiNea.gr είναι ανεξάρτητο ιστολόγιο και μπορείτε να στηρίξετε το έργο μας κάνοντας
μία δωρεά [εφάπαξ] ή επιλέγοντας μηνιαία συνδρομή με το ποσό που εσείς επιθυμείτε!
Η στήριξή σας είναι πολύτιμη!
