Η αναγνώριση του ειδώλου του στον καθρέφτη αποτελεί για το παιδί ορόσημο για τη γνωστική ανάπτυξη. Αν και συνήθως συμβαίνει σε ηλικία 1,5-2 περίπου ετών, υπάρχει τρόπος να τα καταφέρει νωρίτερα, ισχυρίζονται ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν (UT), και μάλιστα χωρίς κόπο.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης που δημοσιεύονται στο Current Biology, αρκεί το παιδί να ενθαρρύνεται να αγγίζει συχνότερα το πρόσωπό του, και η αναγνώριση του εαυτού του στον καθρέφτη μπορεί να επιτευχθεί έως και δύο μήνες νωρίτερα.
«Αυτό υποδηλώνει ότι τα μωρά που τραβούν τα δάχτυλα των ποδιών τους ή χτυπούν τα δάχτυλα των χεριών τους δεν παίζουν απλώς», δήλωσε ο Jeffrey Lockman, καθηγητής Επιστημών Ανθρώπινης Ανάπτυξης και Οικογένειας στο UT και κύριος συγγραφέας της μελέτης.
Κατά το πρώτο στάδιο της μελέτης, οι ερευνητές τοποθέτησαν μίνι στρογγυλά μοτέρ δόνησης στο μέτωπο και τα μάγουλα παιδιών ηλικίας 14 περίπου μηνών, πριν δηλαδή από το χρονικό σημείο που ξεκινούν να αναγνωρίζουν την αντανάκλαση της εικόνας τους. Σε απόκριση του ερεθίσματος της δόνησης, τα παιδιά τέντωναν τα χέρια να αγγίξουν το μοτέρ. Στη συνέχεια, οι ερευνητές έστρεψαν κάποια από τα παιδιά προς έναν καθρέφτη ώστε να παρατηρούν τον εαυτό τους καθώς αγγίζουν τα μοτέρ.
Σημειώνεται ότι τα παιδιά δεν είχαν διαφορές στη γνωστική ανάπτυξη κατά την έναρξη της μελέτης και ελέγχονταν κάθε μήνα μέχρι να αναγνωρίσουν τον εαυτό τους ή να φτάσουν την ηλικία των 21 μηνών.
Δύο μήνες νωρίτερα
Σε επόμενο στάδιο, ακολούθησε το κλασικό «τεστ του καθρέφτη» (δοκιμασία αυτο-αναγνώρισης), κατά το οποίο τοποθετήθηκε ένα μικρό σημάδι από μπογιά ή προϊόν μακιγιάζ στο πρόσωπο του παιδιού. Εάν το παιδί κοιτούσε στον καθρέφτη και άγγιζε το σημάδι στο πρόσωπό του ή έλεγε λέξεις «εγώ» ή το όνομά του, σήμαινε πως είχε αναγνωρίσει το είδωλό του στον καθρέφτη.
Τα παιδιά, που άγγιζαν συχνότερα το πρόσωπό τους, άρχισαν να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη περίπου δύο μήνες νωρίτερα κατά μέσο όρο, συγκριτικά με τη συνήθη ημερομηνία που το πετυχαίνουν.
Η μελέτη έρχεται να αναιρέσει την εδραιωμένη αντίληψη ότι η αυτο-αναγνώριση στην πρώιμη παιδική ηλικία ακολουθεί μια φυσική εξέλιξη σύμφυτη με την εξέλιξη του ανθρώπινου εγκεφάλου όσο και άλλων πρωτευόντων. Πέραν τούτου, το πόρισμα της έρευνας θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στις παρεμβάσεις σε παιδιά με καθυστέρηση στην κινητική ανάπτυξη.
«Οι παρεμβάσεις για βρέφη με προβλήματα στις κινητικές δεξιότητες εστιάζουν συνήθως στο να φτάνουν και να χρησιμοποιούν αντικείμενα στον εξωτερικό κόσμο. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι το να φτάνουν σημεία στο σώμα τους μπορεί να είναι εξίσου σημαντικό και ότι η εξερεύνηση του σώματος είναι η πύλη προς την αυτο-αναγνώριση» κατέληξε ο καθηγητής.
