Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η τεστοστερόνη είναι η ορμόνη που βοηθά τα αγόρια να γίνουν άνδρες. Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, η τεστοστερόνη είναι αυτή που προκαλεί την εμφάνιση της τριχοφυΐας στο πρόσωπο και την αύξηση της μυϊκής μάζας, ενώ παράλληλα κάνει τη φωνή πιο βαθειά. Στους ώριμους άνδρες βοηθά επίσης στον έλεγχο της σεξουαλικής ορμής και στην παραγωγή σπερματοζωαρίων.
Όταν τα επίπεδα της τεστοστερόνης πέφτουν κάτω από το φυσιολογικό, ο άνδρας μπορεί να έχει προβλήματα με τη σεξουαλική του ορμή και την ικανότητά του να τεκνοποιήσει. Ενώ είναι πολλοί οι άνδρες που έρχονται αντιμέτωποι με αυτή την κατάσταση που ονομάζεται υπογοναδισμός, οι περισσότεροι ντρέπονται να μιλήσουν για τις ανησυχίες τους σχετικά με αυτή. Οι ειδικοί ωστόσο παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, με σκοπό την ενθάρρυνση των νεαρών να απευθυνθούν σε ιατρό.
Καταρχάς σημειώνεται ότι τα επίπεδα τεστοστερόνης μειώνονται σε όλους τους άνδρες με την αύξηση της ηλικίας. Περίπου 4 στους 10 άνδρες άνω των 45 έχουν χαμηλή τεστοστερόνη. Σήμερα μάλιστα το ζήτημα της τεστοστερόνης έχει προσελκύσει πολύ το ενδιαφέρον τόσο της επιστημονικής κοινότητας όσο και της κοινής γνώμης, με αποτέλεσμα πολλοί άνδρες να προνοούν και να επισκέπτονται τον ειδικό για να διαπιστώσουν εάν η ορμόνη τους βρίσκεται σε φυσιολογικά επίπεδα. Υπάρχουν όμως και οι άνδρες που δε θέλουν καθόλου να συζητήσουν γι αυτό.
Τα συμπτώματα της χαμηλής τεστοστερόνης περιλαμβάνουν:
• Μειωμένη σεξουαλική ορμή
• Προβλήματα γονιμότητας
• Αλλαγές στους όρχεις
• Δυσκολία στη συγκέντρωση
• Κόπωση
• Πρόσληψη βάρους και συγκέντρωση λίπους στην περιοχή της μέσης
• Ευερεθιστότητα
• Απώλεια μαλλιών
• Κατάθλιψη
• Μεγέθυνση των μαστών
Πολύ συχνά οι άνδρες συγχέουν τη χαμηλή τεστοστερόνη με τη στυτική δυσλειτουργία, αλλά οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η τεστοστερόνη δεν επηρεάζει τόσο τη στυτική λειτουργία αυτή καθεαυτή, αλλά σχετίζεται περισσότερο με την υποτονική επιθυμία και libido.
Εάν ο ιατρός θεωρήσει ότι υπάρχει πιθανότητα τα επίπεδα της τεστοστερόνης να ευθύνονται για τα συμπτώματα του άνδρα θα διεξάγει άμεσα εξέταση αίματος, συνήθως πρωινή, γιατί τότε τα επίπεδα της ορμόνης είναι υψηλότερα από τις άλλες ώρες της ημέρας. Υπάρχει όμως περίπτωση ο ιατρός να θέλει να δει τα επίπεδα της ορμόνης σε διαφορετικές χρονικές στιγμές της ημέρας και να ζητήσει επιπλέον αιμοληψίες. Μετά την εξαγωγή των αποτελεσμάτων είναι πιθανό να ζητήσει περισσότερες εξετάσεις για να συγκεντρώσει τις πληροφορίες που χρειάζονται.
Φυσιολογική θεωρείται οποιαδήποτε τιμή τεστοστερόνης ανάμεσα στα 300 και τα 1000 ng/dL. Δεν υπάρχει, όμως, ακριβής τιμή κάτω από την οποία τα επίπεδα της τεστοστερόνης να θεωρούνται χαμηλά. Αφενός κάθε εργαστήριο έχει το δικό του εύρος φυσιολογικών τιμών και αφετέρου οι άνδρες που αρχίζουν να έχουν συμπτώματα έχουν πολύ διαφορετικές τιμές μεταξύ τους. Για παράδειγμα κάποιος μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα ενώ τα επίπεδα της ορμόνης είναι 250ng/dl, ενώ άλλος να τα εμφανίσει όταν η τιμή πέσει στα 150 ή ακόμα και στα 100 ng/dl.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι θεραπεία δε χρειάζεται να λάβουν όλοι οι άνδρες. Υπάρχουν, άλλωστε, φυσικοί τρόποι για να αυξήσει κανείς τα επίπεδα της τεστοστερόνης του όπως είναι η φυσική άσκηση και η απώλεια βάρους. Σε κάποιες περιπτώσεις ο ιατρός μπορεί να συστήσει θεραπεία υποκατάστασης με τεστοστερόνη και να τη χορηγήσει σε μορφή δισκίου, ένεσης, επιθέματος ή τζελ, έτσι ώστε να επανέλθουν τα επίπεδα της ορμόνης σε φυσιολογικές τιμές.
Για πολλούς άνδρες το δύσκολο κομμάτι είναι αυτό της επικοινωνίας με τον ιατρό. Υπό ιδανικές συνθήκες ο ιατρός που παρακολουθεί τον άνδρα θα φέρει το θέμα προς συζήτηση κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης για έλεγχο ρουτίνας. Ο άνδρας μπορεί επίσης να ζητήσει τη βοήθεια ενός ουρολόγου που εξειδικεύεται στη λειτουργία των ανδρικών σεξουαλικών οργάνων. Στην περίπτωση που τίθεται θέμα γονιμότητας είναι καλό να συμβουλευτεί κανείς έναν ενδοκρινολόγο εξειδικευμένο στην αναπαραγωγή που μπορεί να αντιμετωπίσει τις ορμονικές διαταραχές σε άνδρες και γυναίκες. Αν ο άνδρας αισθάνεται αμήχανα δε χρειάζεται να αναφέρει το ζήτημα της τεστοστερόνης ούτε όταν θα κλείσει το ραντεβού, ούτε στους άλλους επαγγελματίες υγείας του ιατρείου ή της κλινικής. Μπορεί να κάνει μια λίστα των συμπτωμάτων του, να τα αναφέρει στο ιατρό και στη συνέχεια του πει ότι σκέπτεται μήπως υπάρχει πρόβλημα με την τεστοστερόνη.
Η αμηχανία είναι φυσιολογική ιδιαίτερα εάν η μειωμένη σεξουαλική ορμή είναι ένα από τα συμπτώματα. Είναι σημαντικό όμως να σκεφτεί κανείς πως πρόκειται για ένα πρόβλημα υγείας όπως όλα τα αλλά και χρειάζεται προσοχή και φροντίδα. Δεν πρέπει κανείς να ξεχνά, άλλωστε, πως με την αύξηση της ηλικίας το σώμα αλλάζει. Πρόκειται για μια φυσική διαδικασία για την οποία δεν υπάρχει κανένας λόγος ντροπής.
Το ζήτημα της τεστοστερόνης απασχολεί πολύ έντονα τη κοινή γνώμη και διάφορες διαφημίσεις στα media προβάλουν τη θεραπεία υποκατάστασης σαν πανάκεια για όλα τα προβλήματα που έρχονται με την αύξηση της ηλικίας. Πρόκειται για μια νέα τάση που οδηγεί όλο και περισσότερους άνδρες στο ιατρό για να ζητήσουν εξέταση των επιπέδων της τεστοστερόνης τους. Οι ειδικοί, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι αν δεν έχουν συμπτώματα δε χρειάζεται να ανησυχούν.
Πηγή : webmd
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr
