«Η Τουρκία ραντίζει όλα τα φυτά της με τα συγκεκριμένα φυτοφάρμακα και στη συνέχεια στέλνει τα προϊόντα σε όλη την Ευρώπη. Οι Γερμανοί και οι Γάλλοι δεν κινδυνεύουν από αυτά, όμως κινδυνεύουν από τα ελληνικά προϊόντα εάν χρησιμοποιήσουμε εμείς τα ίδια φυτοφάρμακα;». Αγρότης από την περιοχή της Πέλλας, που μίλησε στη Voria.gr, διερωτάται κάτω από ποιες συνθήκες προϊόντα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης καταναλώνονται παρ’ ότι χρησιμοποιούν φυτοφάρμακα τα οποία είναι απαγορευμένα στην Ευρώπη.
Αφορμή στάθηκε η πρόσφατη κατάσχεση μεγάλης ποσότητας παράνομων φυτοφαρμάκων στην Ημαθία. Ο αγρότης επιβεβαίωσε ότι ειδικά αυτή την περίοδο δηλητήρια, ζιζανιοκτόνα και μυκητοκτόνα από την Τουρκία έχουν κατακλύσει τα χωράφια της Βόρειας Ελλάδας. Από τη μία είναι η χαμηλή τιμή πώλησής τους, που φτάνει μέχρι και στο ένα τρίτο της τιμής των νόμιμων φυτοφαρμάκων της ελληνικής αγοράς και από την άλλη είναι η αποτελεσματικότητα των δραστικών ουσιών, που επηρεάζουν το μέγεθος της παραγωγής. Ουσίες που όμως έχουν απαγορευτεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η αστυνομική επιχείρηση της ασφάλειας Κιλκίς με τη σύλληψη κατηγορούμενων διακινητών φυτοφαρμάκων που εισήχθησαν παράνομα από την Τουρκία στην Ημαθία, οδήγησε στην κατάσχεση περίπου ενός τόνου τέτοιων ουσιών, ίσως της μεγαλύτερης ποσότητας που έχει κατασχεθεί μαζικά στην Ελλάδα. Μόλις πέρσι αστυνομικοί της οικονομικής αστυνομίας Βόρειας Ελλάδας είχαν κατασχέσει σε αποθήκη στη Θεσσαλονίκη περίπου μισό τόνο φυτοφαρμάκων, που προέρχονταν πάλι από την Τουρκία.
Το λαθρεμπόριο των ουσιών αυτών είναι γεγονός και οι διωκτικές αρχές σε όλη την Ευρώπη βρίσκονται επί ποδός, ειδικά την περίοδο αυτή. Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρσι είχε οργανωθεί από την Europol επιχείρηση με την κωδική ονομασία «Ασημένιο τσεκούρι» στο πλαίσιο της οποίας κατασχέθηκαν περισσότεροι από 2.000 τόνοι παράνομων φυτοφαρμάκων, προερχόμενοι κυρίως από την Ασία.
«Είναι αλήθεια ότι κάποιοι συνάδελφοι επηρεάζονται από τη χαμηλή τιμή τους. Ωστόσο όμως δεν ξέρουμε τί δραστικές ουσίες έχουν αυτά τα φυτοφάρμακα. Δεν ξέρουμε πόσο επικίνδυνα είναι, γι’ αυτό πρέπει να απευθυνόμαστε στους γεωπόνους και στα επίσημα σκευάσματα». Ο Τάσος Χαλκίδης, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Γεωργών Ημαθίας γνωρίζει πολύ καλά ότι στη μαύρη αγορά της Βόρειας Ελλάδας κυκλοφορούν παράνομα φυτοφάρμακα. Σημειώνει όμως ότι κανείς δεν ξέρει τί επιπτώσεις μπορεί να έχουν αυτά ακόμη και για τους ίδιους τους αγρότες που τα χρησιμοποιούν.
Η χαμηλή τιμή, αλλά και οι απαγορευμένες για την Ευρώπη δραστικές ουσίες είναι τα κίνητρα των χρηστών. «Η τιμή είναι τέτοια αλλά πρέπει να σκεφτούμε πως δεν τιμολογείται. Δηλαδή χωρίς ΦΠΑ, τον οποίο εμείς παίρνουμε πίσω, τα νόμιμα προϊόντα πλησιάζουν την τιμή των παράνομων», υπογράμμισε αγρότης του κάμπου της Θεσσαλονίκης ο οποίος αρνείται να χρησιμοποιήσει τέτοια φυτοφάρμακα. «Από την άλλη, τα προϊόντα ελέγχονται και μία ανάλυση στο σημείο θα δείξει αμέσως ότι έχουν ραντιστεί με απαγορευμένες ουσίες», συμπλήρωσε. Και τότε θα «κοπούν» από τη διαδικασία πώλησης.
Το ερώτημα βέβαια είναι πόσο επικίνδυνα είναι τα φυτοφάρμακα αυτά. «Δεν μπορούμε να σας δώσουμε μία απάντηση ποσοτική ή ποιοτική επειδή εξαρτάται ποια είναι αυτά τα φυτοφάρμακα. Το επικίνδυνο είναι ότι δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάτι που δεν είναι επίσημα εγκεκριμένο, δηλαδή που δεν έχει περάσει όλη τη διαδικασία των ελέγχων. Εφόσον δεν είναι εγκεκριμένο κάτι δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί, μπορεί να είναι επικίνδυνο για την υγεία, για το περιβάλλον, μπορεί και για τον ίδιο τον χρήστη», σημείωσε μιλώντας στη Voria.gr η καθηγήτρια Γεωπονίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Ουρανία Μενκίσογλου Σπυρούδη.
Από τις αποσκευές στα φορτηγά
Τα παράνομα φυτοφάρμακα εισάγονται από την Τουρκία στην Ελλάδα με διάφορους τρόπους. Παλιότερα οι διωκτικές αρχές στα σύνορα του Έβρου έκαναν ελέγχους σε αυτοκίνητα κυρίως μειονοτικών από τη Θράκη στους χώρους αποσκευών των οποίων βρίσκονταν πολλά φυτοφάρμακα. Τα χρησιμοποιούσαν στις δικές τους καλλιέργειες.
Η κυκλοφορία τους είχε απαγορευτεί στην ευρωπαϊκή αγορά. Πλέον οι εκτιμήσεις των διωκτικών αρχών στρέφονται στον έλεγχο μεγάλων οχημάτων, φορτηγών ή ακόμη και τουριστικών λεωφορείων. Τα φυτοφάρμακα που αγοράζονται από την Τουρκία κρύβονται μεταξύ άλλων προϊόντων προκειμένου να εισαχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έχουν βρεθεί όμως και σε μπαγκαζιέρες λεωφορείων.
Η διακίνησή τους γίνεται από τύπους που γνωρίζουν την αγορά των φυτοφαρμάκων, όμως δεν εμπλέκονται νόμιμα με αυτήν. «αεριτζήδες που παίρνουν το ρίσκο και βγάζουν χρήματα», λένε οι ίδιοι οι αγρότες. Συγκεντρώνουν τα σκευάσματα σε αποθήκες αγροτικών περιοχών, όπως πρόσφατα σε χωριό της Ημαθίας και τα πωλούν χέρι χέρι στους ενδιαφερόμενους αγρότες.
Άλλη τιμή έχει το φυτοφάρμακο που κυκλοφορεί χωρίς να έχει πάρει έγκριση από τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες, όμως είναι στη διαδικασία εξέτασης και άλλη τιμή έχει το φυτοφάρμακο το οποίο κυκλοφορούσε παλιότερα στην ευρωπαϊκή αγορά όμως πλέον είναι απαγορευμένο λόγω των δραστικών ουσιών που περιλαμβάνει και έχουν κριθεί επικίνδυνες από τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες. Και διαφορετικό είναι το αποτέλεσμα στην παραγωγή.
«Αυτά που έχουμε σήμερα στα χέρια μας, χωρίς τις δραστικές που είχαμε παλιά, δεν κάνουν δουλειά. Γι’ αυτό οι αγρότες στρέφονται στη μαύρη αγορά». Ο αγρότης με τον οποίο μίλησε η Voria.gr επιμένει ότι οι λόγοι που στρέφονται στα παράνομα φυτοφάρμακα είναι αντικειμενικοί. Από την άλλη όμως είναι ζήτημα ελέγχων να εντοπιστούν τα προϊόντα που έχουν ραντιστεί με τέτοιες ουσίες.
«Κανονικά θα φανεί στις αναλύσεις», τόνισε η κυρία Μενκίσογλου – Σπυρούδη. «Γίνονται αναλύσεις και στέλνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και μάλιστα περιλαμβάνονται στην επίσημη έκθεση. Στη Θεσσαλονίκη γίνονται έλεγχοι πολύ συστηματικά τόσο στη λαχαναγορά από τα σημεία εισόδου, όσο και από το εργαστήριο που είναι εξειδικευμένο», κατέληξε.
Η μαύρη αγορά φυτοφαρμάκων πάντως εξακολουθεί να αναπτύσσεται. Ενδεικτικό είναι ότι ίδιου τύπου φυτοφάρμακα που κατασχέθηκαν στην Ημαθία, είχαν κατασχεθεί πριν επτά χρόνια στον Έβρο.
